نغمات قرآن

نغمات و مقامات رایج در قرائت قرآن

امروزه بر کسی پوشیده نیست که یکی از مهم ترین راه های ابلاغ کلام الهی و آشنا ساختن انسان ها به خصوص غیر مسلمانان، استفاده از فن قرائت قرآن کریم است. استفاده ی خوب از صدا با انتخاب طبقات صوتی و مقامات مناسب، جابه جایی بین پرده های صوتی و انتقال از مقامی به مقام دیگر، با انسجام و استحکام کامل از نظر لحنی و هم چنین توأم با رقت قلب، ترس از خدا و حزین خواندن، به طور حتم در فهم بیش تر مفاهیم قرآن به انسان کمک می کند، دل ها را تحت تأثیر قرار می دهد و قلب ها را نورانی می سازد ؛ و این به دست نمی آید مگر با آشنایی با الحان و مقامات زبان عرب.
می توان گفت که الحان قرآنی، برای متنوع خواندن قرآن کریم، جلوگیری از خستگی مستمعین و خود قاری است. هر قاری باید نغمات را بشناسد تا بر حسب حال و معنویت خود، هر وقت صلاح دید، لحن خود را تغییر دهد و به این صورت درقرائتش تنوعی برای تدبر بیش تر در معانی ایجاد گردد، نه این که الحان و مقامات قید و بندی برایش ایجاد کند.
دانش صداها، الحان، مقامات و دستگاه ها دانشی است مجزا و خود به تنهایی قوانین و قواعد زیادی دارد که قسمت اعظم آن ها اکتسابی هستند و از طریق القا، یعنی آموزش مستقیم استاد به شاگرد، آموخته می شوند.
تمامی علاقه مندان به « علم الالحان » می توانند، به راحتی با آن آشنا شوند، زیرا این دانش فراگیر است و به گروه ویژه ای، یعنی فقط افرادی که صدایی خوش دارند، تعلق ندارد و چه بسا افرادی که در فهم ظرائف و مسائل دقیق آن مهارت دارند، اما از صدای خوبی هم برخوردار نیستند. این علم، به صاحبان خود احساس دقیق و لطیفی می دهد که انسان را از سایرین متمایز می سازد.
قاری قرآن به جز تجوید باید آهنگی بر صوت خویش سوار کند که بهترین و مناسب ترین الحان باشد و با توجه به عربی بودن کلام قرآن، شایسته ترین الحان، الحان عربی است. باید گفت، قاری خوب کسی است که در عین داشتن تقوای الهی، بتواند دستگاه ها و الحان عرب را در قرائتش به نحو احسن به کار گیرد. اگر نغمات و الحان دراذهان افراد علاقه مند به امر قرائت قرآن رخنه کند، بی گمان بهبود قابل توجهی در کیفیت قرائتشان حاصل خواهد شد.
در این پژوهش سعی شده است اطلاعاتی مفید و لازم برای استفاده ی علاقه مندان به فن قرائت قرآن کریم، اعم از معلمان و دانش آموزان گرامی ارائه شود تا گامی هر چند کوچک در به وجود آمدن شرایط لازم برای اجرای قرائتی صحیح و تأثیر گذار داشته باشیم ؛ «و ما توفیقی الا بالله و علیه توکلت و الیه انیب

هدف از یادگیری نغمات و الحان

هدف ما از یادگیری الحان و مقامات، رسیدن به اصل تحزین در قرائت قرآن است، زیرا این مقامات به عنوان ابزاری مطرح اند که ما می توانیم به وسیله ی آن ها مفهوم و محتوای آیات را با حس و عرفانی که نسبت به آن ها پیدا می کنیم، به خوبی انتقال دهیم. مراد از تحزین عبارت است از خواندن باوقار و طمأنینه ی قرآن و به تصویر کشیدن مفهوم و محتوای آیات در حین تلاوت. بنابراین تحزین برایند و نتیجه ی آن حس و عرفانی است که ما نسبت به آیات پیدا می کنیم و آن حس و شناخت ما را به سوی معبود و محبوب سوق می دهد [ نرم افزار مائده ].

مفهوم لحن

گاهی هنگام شنیدن تلاوت قرآن، احساس می کنیم که حالت یا کیفیت صدای قارن در زمان های متفاوت به کلی تغییر می کند. به این تغییر حالت یا کیفیت صدای قارن « لحن » گفت می شود [ پیشین ]. اگر قاری بدون استفاده از پل یا مبدل مناسب، از مقامی به مقام دیگر منتقل شود، به اصطلاح دچار « خارج لحن » شده است [ ملاتقی، 97:1381 ].

محدوده های صوتی مقامات

در اجرای مقامات قرآنی ما با سه محدوده ی صوتی با تقسیمات مشخص و مرتبط با هم روبه رو هستیم که عبارت اند از: الف) قرار: به پایین ترین سطح صوت در یک مقام، قرار گرفته می شود. ب) جواب: سطح صوتی متوسط هر مقام را جواب آن مقام می گوییم. ج) جواب جواب: بالاترین سطح صوت در یک مقام را جواب جواب می گویند [ نرم افزار مائده ].
نکته ی قابل توجه این که تفاوت این سه محدوده ی صوتی فقط در ارتفاع صوت نیست، بلکه بیش تر از نظر لحنی و نوع اجرای آن هاست. لازم به ذکر است، بعضی از قاریان بزرگ جهان در اجرای برخی مقامات، جواب را از نظر ارتفاع صوت، پایین تر از قرار و گاهی جواب جواب را پایین تر از جواب و حتی قرار خوانده اند. محدوده ی صوتی چهارمی نیز به نام « حصار » برای هر مقام ذکر شده که از نظر طبقه ی صوتی بالاتر از جواب جواب است. این محدوده در قرائت استادان بسیار نادر و کمیاب است [ عربی القبانی، 47:1377 ].

کلمات کلیدی :

::: یکشنبه 90/12/28 ::: ساعت 3:24 عصر ::: توسط دارالقرآن
نظرات شما: نظر

زیرکانه خانه داری کنید

سایت دارالقرآن امام علی(ع)

www.Emamaliquran.com

زیرکانه خانه داری کنید.

1 - هنگام نظافت خانه به همه وسایل توجه داشته باشید، بخصوص وسایلی را تمیز کنید که فکر نمی کنید نیاز به تمیز کردن داشته باشند. مثلاً گلدان مصنوعی ای که به نظر شما تمیز است، می تواند آنقدر گرد و خاک در خودش ذخیره کرده باشد که برایتان ایجاد حساسیت کند.

2 - تمیز کردن تلفن ، کیبرد و موس کامپیوتر را از یاد نبرید چرا که محققان دریافته اند این وسایل می تواند باعث انتقال ویروس یا باکتری شود؛ و همین عوامل بیماری زا با دستان و لب های شما برخورد می کنند و در نهایت به دهانتان راه می یابند.

3- سینک های ظرفشویی، تخته گوشت، چاقو و ... به علت در تماس بودن با مواد غذایی خام و یا خیس بودن به مدت طولانی بیشتر در معرض آلودگی هستند. تمیز کردن آنها هر از چند گاهی ضروریست.
مبلمان

4- مبلمان خانه را حتما گردگیری کنید چون یک ضربه آهسته به مبل می تواند ذرات گرد و غبار را به هوای خانه انتقال دهد و برای تنفس مشکل ساز شود.

5- پرده حمام نیز احتیاج به نظافت دارد. این به دلیل آن است که پرده ها در فضای مرطوب قرار دارند و بیشتر اوقات نمناک هستند، از این رو می توانند به محل خوبی برای رشد میکروب بدل شوند.

6 - اگر در خانه تان ماشین ظرفشویی دارید، نظافت آن را از یاد نبرید. این وسیله نیاز دارد که هر چند وقت یک بار کاملاً شسته، جرم زدایی شده و ضد عفونی گردد.
سینک های ظرفشویی، تخته گوشت، چاقو و ... به علت در تماس بودن با مواد غذایی خام و یا خیس بودن به مدت طولانی بیشتر در معرض آلودگی هستند. تمیز کردن آنها هر از چند گاهی ضروریست.

7 - الان که نزدیک فصل سرما است، نظافت شومینه را فراموش نکنید . شومینه و دریچه خروج هوای آن را خوب تمیز کنید. به این نکته توجه داشته باشید که اگر لوله خروج هوای شومینه گرفته باشد، گازهای مضر نمی توانند خارج بشوند و در نتیجه در فضای خانه باقی مانده و برایمان خطرآفرین می شوند.

8 - نظافت سطل زباله بخصوص سطل های آشپزخانه و دستشویی نیز اهمیت بسیاری دارند. به این نکته توجه داشته باشید خالی کردن زباله به معنای تمیز شدن سطل آن نیست پس نیاز است تا خود سطل نیزهر از گاهی کاملاً شسته و عاری از آلودگی شود.
تختخواب

9 - از بالش و لحاف خانه هم غافل نشوید. هر چند وقت یکبار آنها را بشویید و در صورت امکان در معرض نور خورشید و هوای آزاد قرار دهید .

10 - ظروف دکور را گردگیری کنید تا از انباشته شدن گرد و خاک که می تواند تولید حساسیت کند پیشگیری نمایید.

نکاتی که باعث می‌شود عمر اتو ی شما زیاد شود:

برای جرم گیری اتو باید محلولی از آب مقطر و سرکه درون اتو بخار بریزید و بگذارید اتو گرم شود و بعد از مدتی آن را بیرون بریزید وآب مقطر درون آن بریزید تا کامل تمیز شود وبعد از ریختن آب دوم روی یک تکه پارچه اتو کنید تا بخارها با فشار خارج شوند این کار را چندین بار ادامه بدهید تا دیگر جرمی باقی نماند .

از بین بردن برق لباسها پس از اتوکشی

اتفاق می افتد که پس از اتو کشیدن بر روی شلوار یا اشیاء اتو شده برق می افتد برای جلوگیری از این کار قبل از اتو کشیدن مقداری آب به همراه سرکه به محلی که می خواهید اتو بکشید بپاشید و هیچگاه اتو را مستقیم روی لباس نگذارید بلکه از روی یک پارچه کتانی اتو کنید.
اتوکشی

دوام خط اتو

اگر می خواهید خط اتوی شما با دوام باشد در محل خط اتو از زیر، کرکها وپرزها را کامل بردارید ودر محل خط اتو در زیر و داخل لباس مقداری صابون خشک بکشید و در محل خط اتو در روی لباس یک پارچه مرطوب بگذارید و با اتوی داغ محل مورد نظر را اتو کنید .

نکاتی برای نگهداری صحیح از اتو

1- از وارد آمدن ضربه به اتو (مثل زمین خوردن ) خود داری نمایید.

2- قبل از خنک شدن اتو سیم های رابط آن را دور دسته نپیچید.

3- هر گز اتو را داخل آب قرار نداده وروی آن آب نریزید.

4- اتو بخار را فقط تا حد مجاز آب نمایید و نه بیشتر .

5- سیم رابط فرسوده را تعویض نموده و از سیم رابط با روکش بافته شده از نخ استفاده نمایید.

6- برای جلوگیری از خرابی کف اتو آن را بر روی زیپ، قلاب، و سگک نکشید.

7- برای جلوگیری از تشکیل رسوب در اتو بخار از آب بدون املاح مثل آب مقطر استفاده نمایید.

خانه های چوب کبریتی: